Unternehmen Merkur

<< Μας αβιζάρισε ο νωματάρχης να παραδώσομε τα ντουφέκια γιατί τάχει, λέει, ανάγκη η πατρίδα. Κι όσοι έομε μουλάρια να τα δώσωμεμε κευτά. Ένα κοντό μαλιχέρι είχα, σαν την κουτσούνα το παντέρμο, κεφίλησά ντο να το δώσω.
Λέει μου πάλι η γερόντισσα:
''Μην το δώσεις μπρε, για δεν κατέ'με πως θα πάει η δουλειά, μπορεί ταχιά παρέκει να χρειγιαστεί επαέ για να πολεμήσεις τσ' οθρούς''
Δεν τσ' αφουγκράστηκα και τόδωκα, μα πλιά το λυπήθηκα παρά το μουλάρι. Ήρθανε του χρόνου τα γυρίσματα. Εμπήκαν και γερμανοί στη μέση. Εγαήραμε στο χωριό. Τσιφτέδες, μανάρες και κατσούνες επήραμε και κατεβήκαμε στα κατωμέρια απού πέφταν οι γερμανοί.
Η γρε μ' ακλούθιε με το σακκούλι.
''Καλά μου μίλιες απατή σου'', τση κάνω.
''Σάλευε'', μου λέει, ''και σώπα'' >>
                                                                  (Κρητικό νάκλι)

Το ΙΙΙ/1 γερμανικό τάγμα του επισμηναγού Σουλτζ (Schulz) ερρίφθη στην περίμετρο της πόλης του Ηρακλείου, έξω από τα βενετσιάνικα τείχη, στις περιοχές Γίοφυρο, Θέρισο και Μασταμπά, ανάμεσα στα λιόφυτα, τα κλήματα και τα δρομάκια των προαστίων. Εκεί τους ανέμεναν τα ελληνικά τμήματα που άρχισαν αμέσως τα πυρά, με αποτέλεσμα αρκετοί αλεξιπτωτιστές να χτυπηθούν πριν καν αγγίξουν το έδαφος. Οι υπόλοιποι δέχθηκαν επίθεση ενώ προσπαθούσαν να απαγκιστρωθούν από τα αλεξίπτωτα τους, να αναζητήσουν τα κιβώτια με τον οπλισμό τους και να συντονίσουν τις κινήσεις τους. Στις δυνάμεις του τακτικού στρατού σύντομα προστέθηκαν πολίτες, οπλισμένοι με ότι βρήκαν πρόχειρο.


<<Αλεξίπτωτα έπεφταν παντού>>, σημειώνει ο βρετανός στρατιώτης Reginald Spurr, του τάγματος Υόρκης και Λάνκαστερ, <<τρία έπεσαν σε απόσταση περίπου επτά μέτρων, δύο στο στενό και ένα πάνω σ' ένα τοίχο. Οι δύο αλεξιπτωτιστές στο στενό ήταν ήδη νεκροί. Εκείνος που είχε πέσει καβάλα στον τοίχο έμοιαζε να προσπαθεί να διατηρήσει την ισορροπία του, και μετά σαν να τον τράβηξαν από την άλλη πλευρά του τοίχου και ακούστηκε ένα αγωνιώδες ουρλιαχτό. Από την άλλη πλευρά της αυλόπορτας ήταν μια γυναίκα κάπου 40 χρονών που φορούσε παραδοσιακή κρητική ενδυμασία. Κρατούσε ένα κοφτερό κρεατομάχαιρο στο χέρι της και ο λαιμός του γερμανού ήταν κομμένος...

Η γυναίκα ήταν κάθε άλλο παρά φοβισμένη, όμως έδειχνε πάρα πολύ οργισμένη και άρχισε να κόβει τα σκοινιά του αλεξιπτώτου. Κοίταξα πίσω και είδα τον κρητικό που μας είχε κάνει το διερμηνέα να στέκεται δίπλα σ' έναν από τους γερμανούς, που ήταν νεκροί κατά την άφιξή τους. Είχε βρει υποπολυβόλο schmeisser και προσπαθούσε να βρει πώς δουλεύει>>.

Λίγο αργότερα βρέθηκα στη δυτική πύλη των τειχών, τη Χανιόπορτα, μπροστά σε ένα εντυπωσιακό θέαμα: <<Εδώ γινόταν πολλή φασαρία, ένα πλήθος ανθρώπων έτρεχε. Μεταξύ τους ήταν βρετανοί και έλληνες στρατιώτες, κρητικοί με την τοπική τους ενδυμασία, γυναίκες και παιδιά. Πρόσεξα πως οι περισσότεροι ήταν οπλισμένοι κατά κάποιο τρόπο. Μερικές γυναίκες κρατούσαν κάθε λογής μαχαίρια, ιδιαίτερα εκείνα τα περίτεχνα που ήταν μέρος της τοπικής τους φορεσιάς. Αμέσως μπροστά μου ήταν ένα νεαρό ζευγάρι κρητικών. Ο άντρας είχε κάτι που έμοιαζε με παλιό μουσκέτο και μια πολύ μακριά ξιφολόγχη περασμένη στη ζώνη του. Η κοπέλα είχε ένα χειροποίητο τελαμώνα περασμένο από το δεξιό της ώμο με κάτι που μου φάνηκε σαν κυνηγετικό όπλο. Περασμένο στο ζωνάρι της ήταν ένα τεράστιο κρεατομάχαιρο. 

Πάνω στα τείχη βρισκόταν μια μακριά σειρά στρατιωτών διαφόρων εθνικοτήτων και αμάχων, αντρών και γυναικών, που ήταν ξαπλωμένοι χάμω και φώναζαν στους γερμανούς αλεξιπτωτιστές, οι οποίοι συνέχιζαν να πέφτουν από εκείνα τα μεγάλα junkers-52. Ο θόρυβος των ποικιλόμορφων όπλων με τα οποία έριχναν οι άμαχοι και οι στρατιώτες εναντίων των κακότυχων γερμανών ήταν ανάμεικτα ''ντουπ'', "κρακ", "μπαμ" και πολλές φορές απλά "κλικ", αφού πολλοί είχαν πυρομαχικά που πρέπει να ήταν πενήντα χρόνων. Είδα ένα γέρο να πυροβολεί με κάτι που έμοιαζε με καριοφίλι. Έριξε, ακούστηκε μόνο ένα "κλικ", κι ετοιμαζόταν να το ξαναγεμίσει όταν εκείνο εκπυρσοκρότησε. Παρά τα απαρχαιωμένα τους όπλα, εκείνοι οι Έλληνες και οι Κρητικοί είχαν τη θέληση να πολεμήσουν. Αν ο ενθουσιασμός μπορούσε να κερδίσει τη μάχη της Κρήτης, οι γερμανοί δεν θα είχαν καμία πιθανότητα>>.

πηγή : ειδική έκδοση της εφημερίδας Τα νέα, έτος 2006